درمان بیماری کیفوز

به حالتی از انحراف در ستون فقرات گفته می شود که موجب شده است بخشی از ستون فقرات به سمت بیرون منحرف شده باشد. کیفوز ( Kyphosis) ارتباطی به رنج سنی خاصی نخواهد داشت. این احتمال وجود دارد که در سن های متفاوت برای فرد به وجود بیاید. اما عمده افراد نوجوان و در سنین بلوغ به این عارضه مبتلا خواهند شد. می توان آن را به عنوان متداول ترین بیماری ستون فقرات به شمار آورد که عمدتا موجب بروز اختلالاتی برای افراد نمی شود. گوژ پشتی در موارد حاد و شدید می تواند ستون فقرات را دچار تغییر کند و درد و ناراحتی برای فرد به وجود بیاورد. علاوه بر این موارد ممکن است این انحراف سبب بروز درد در ناحیه سینه شود و با فشاری که وارد می کند ، موجب اختلال در تنفس فرد نیز بشود. به همین علت ، دکتر حمید پردیس یکی از بهترین متخصصین ارتوپد شیراز ، توصیه هایی برای راه های درمان و همچنین نشانه های این بیماری را با شما عزیزان به اشتراک می گذارد که خیلی سریعتر از دیگر افراد متوجه علت بروز درد بشوید و بدانید برای درمان این عارضه باید به یکی از بهترین ارتوپدهای شیراز مراجعه کنید. از این رو بهتر است که مطالب را با دقت بیشتر پیگیری کنید.

کیفوز

گوژپشتی که نام دیگر این عارضه می باشد ، به حالت آنرمال گردن اطلاق می شود که در قسمت بالایی پشت واقع است. عمده این عارضه در سنین جوانی یا پیری نمایان می شود. این حرف به این معنا نیست که شما با مشاهده کوچکترین انحراف یا خمیدگی در پشت گردن به معنای Kyphosis خواهد بود. بلکه کیفوز در حالتی به این معنا می باشد که منحنی بسیار باشد و همانطور که گفته شد موجب درد و ناراحتی در شخص شود.

پیشنهاد برای مطالعه بیشتر: علت عود دیسک کمر

نشانه های بیماری گوژپشتی

گفتنی است که این حالت در شرایط نرمال و مزمن قابل تشخیص برای فرد نخواهد بود. اما در وضعیت حاد بدین صورت نخواهد بود. در نگاه اول ، فرد را به نحوی نشان می دهد که انگار به سمت جلو خمیده است. این بیماری دارای علائمی همچون :

• درد در ناحیه کمر
• در بخش بالایی پشت حالت خشکی و سفتی
• خمیدگی به حالت گرد شدگی تبدیل شود
• محکم و سخت شدن همسترینگ (hamstring)

پیشنهاد برای مطالعه بیشتر: تعویض مفصل مچ دست

علل بروز انحنا در ستون فقرات

قبلا ذکر شد که این عارضه جزو بیماری های شایع و رایج در میان افراد نوجوان و میان سال به حساب می آید. در گوژپشتی برخی از مهره های ستون فقرات به نام توراک شکل و حالت نرمال خود را از دست می دهند و حالتی مثلثی به خود می گیرند. در این وضعیت شکل ستون فقرات به حالت خمیده به سمت جلو می باشد. قابل ذکر است که این تغییرات حالت توراک به دلایل بسیاری به وجود می آید. عبارتند از :

• قرار گرفتن ستون فقرات در شرایط بد برای مدت طولانی می تواند زمینه تغییر در مهره ها را به وجود بیاورد. این حالت در مواقعی پدید می آید که شخص به دلیل شرایط شغلی نامناسب موجب باشد ساعت های متوالی در حالت نامناسبی قرار گرفته باشد.
• بالا بودن سن می توانند از دیگر زمینه های بروز بیماری کیفوز باشد که شخص به آن مبتلا شود. دقت داشته باشید که با بیشتر شدن رنج سن ، ستون فقرات دچار ضعف و سستی می گردد که در این وضعیت احتمال تغییر شکل در آن وجود دارد.
• به عنوان علت پیدایش این بیماری در افراد می توان به دیسک کمر ، روماتیسم ستون فقرات ، دیستروپزی عضلات و حتی تومور نخاعی اشاره داشت. دقت داشته باشید که این عارضه می تواند در پی ابتلا به یک بیماری به وجود بیاید.

تنوع بیماری کیفوز

Postural kyphosis ( کیفوز وضعیتی ) :

در میان انواع این عارضه ، نوع وضعیتی شیوع بیشتری دارد و رایج ترین می باشد. عمدتا در بین افراد نوجوان و در سن رشد بیشتر شاهد آن هستیم. این گونه در میان دختران به نسبت پسران بیشتر است. نشستن به شیوه اشتباه و قرار گرفتن در حالت های نامناسب موجب می شوند که روند رشد ستون فقرات با اختلال مواجه گردد و ماهیچه های اطراف آن به علاوه مهره ها دچار دگرگونی شده و در نهایت منجر به کیفوز وضعیتی می شود. این نوع از عارضه عمدتا پیش رونده نمی باشد و در بزرگسالی باعث مشکل برای فرد نمی شود. اما این احتمال وجود دارد که در برخی موارد موجب بروز درد شود. باید به عرض برسانیم که روش درمان این عارضه با انجام تمرین های ورزشی و تصحیح متد نشستن می توان بهبودی کامل را به دست آورد.

کیفوز شوئرمن (Scheuermann’s kyphosis ) :

این نوع نیز همانند قبلی در مدت نوجوانی به وجود می آیند ، اما با شدت بیشتری به همراه خواهد بود. در این وضعیت مهره ها با درجه بیشتری به جلو خمیده شده اند. این شرایط باعث می شود که فضای طبیعی دیسک ها کاسته شود و در نهایت خمیدگی ستون فقرات بیشتر می شود و در نتیجه فرد به کیفوز دچار می شود. این حالت عمدتا در میان افرادی که لاغری مفرط دارند و به خصوص آقایان بیشتر است. شایان ذکر است که این عارضه با انجام تمرینات ورزشی و اصلاح نحوه نشستن و برخواستن قادر به درمان آن نخواهد بود. بلکه جهت درمان و بهبودی نیاز به انجام فیزیوتراپی و دارو می باشد که بتوان روند بهبودی بهتری را سپری کرد. اگر فرد در دوره رشد باشد می توان جهت درمان از بریس استفاده کرد که مانع از انحراف بیشتر ستون فقرات شود.

کیفوز ساختاری (Structural kyphosis ) :

این نوع هیچ ارتباطی با نحوه و وضعیت غیر عادی ستون فقرات ندارد و این حالت عمدتا موقعی رخ می دهد که کانال نخاعی رشد طبیعی و نرمالی را سپری نکرده باشد. بدین ترتیب ، استخوان ها به فرم طبیعی رشد نخواهند کرد و حتی ممکن است که به یکدیگر متصل نیز شوند.در این وضعیت بیمار متوجه تغییر فرم ستون فقرات نخواهد شد و بیماری نیز روز به روز پیشرفت خواهد کرد. این روند به حدی پیش می رود که دیگر شخص قادر به راه رفتن نخواهد بود.

کیفوز مادرزادی ( Congenital kyphosis ) :

این حالت در موقعیتی به وجود می آید که جنین در رحم مادر به اختلال در تکامل ستون فقرات دچار شده باشد. دقت داشته باشید که این حالت با افزایش سن نوزاد بیشتر می شود و حالت انحراف و خمیدگی گوژپشتی بیشتر می شود. شایان ذکر است که این بیماری تنها با انجام روش جراحی می تواند درمان یابد. عمدتا در سنین پایین نیز می تواند با این متد به روند درمان جواب مناسبی بدهد. در کودکی این عمل مورد انجام قرار می گیرد که برای کودک اختلالی را ایجاد نکند.

هایپر کیفوز ( hyper kyphosis ) :

مواقعی که گوژپشتی به دلیل برخی از بیماری ها همچون پوکی استخوان ، شکستگی نخاع و غیره به وجود می آید.

بلاگی که پیشنهاد میکنیم: راه رفتن روی پنچه پا

عوارض کیفوز

بطور طبیعی ستون فقرات در بخش بالای کمر از 20 الی 45 درجه انحنا دارد. زمانیکه این انحنا از 50 درجه بیشتر شود اصطلاحاً کیفوز گفته می شود. توجه داشته باشید که عدم درمان و رسیدگی به ناهنجاری گوژپشتی یا کیفوز ، عوارض زیادی به دنبال دارد. در ادامه ، برخی از عوارض مهم این مشکل را بیان می کنیم.

• اشکالات ظاهری. این ناهنجاری موجب ایجاد بدشکلی یا دفرمیتی در پشت افراد ، بخصوص نوجوانان و جوانان می شود.
• درد در ناحیه کمر و پشت. افراد درگیر با این مشکل ، معمولاً در نواحی کمر و پشت خود احساس درد می کنند.
• محدودیت در دامنه حرکتی. بخاطر تضعیف عضلات پشت ، فرد برای انجام بعضی از کارها مثل راه رفتن به مشکل بر می خورد. همچنین ، هنگام نشستن و برخاستن درد و فشار به او وارد می شود.
• اختلالات گوارشی. قوزهای شدید ، منجر به ایجاد مشکلات گوارشی می شوند ، چون دستگاه گوارشی را تحت تاثیر قرار می دهند.
• اختلالات تنفسی. خمیدگی کمر باعث ایجاد فشار به ریه شده و فرد با مشکلات تنفسی روبرو می شود.

تشخیص گوژپشتی

در مراجعه به بهترین متخصص ارتوپد شیراز ، پزشک به معاینه و بررسی اولیه فرد مشکوک به کیفوز می پردازد و علاوه بر معاینات خود سوابق پزشکی فرد را مورد ارزیابی قرار می دهد. برای مشاهده وضعیت ستون فقرات از بیمار درخواست می شود که چند حرکت کششی را انجام دهد. علاوه بر این ها از فرد در خواست می شود که بر روی یک سطح صاف دراز بکشد ، در این وضعیت اگر بدن فرد در حالت و شرایط نرمال قرار گرفت ، دلیل اصلی بیماری کیفوز را وضعیت نادرست بدن تعیین می گردد که می توان با چند حرکت اصلاحی این ایراد را برطرف ساخت. اما اگر شخص بعد از دراز کشیدن همچنان در وضعیت قبل باشد و انحنا داشته باشد ، گوژپشتی در وضعیت شدید قرار دارد که با حرکت های تمرینی قادر به اصلاح و برطرف کردن آن نخواهید بود. بعد از اطمینان حاصل کردن از میزان شدت بیماری دکتر ارتوپد برای درمان و اطلاع از نوع و اندازه شدت از برخی روش های آزمایشگاهی بهره مند خواهد شد. از قبیل :

• تصویر برداری با استفاده از اشعه ایکس : در این نوع استخوان های فرد در چندین زوایا مورد ارزیابی قرار می گیرد. متخصص با مشاهده این آزمایش متوجه خواهد شد که میزان اختلالات ایجاد شده در استخوان به چه اندازه می باشد. همچنین مقدار خمیدگی ستون فقرات را مشخص خواهد کرد. دقت داشته باشید که اگر در این تست میزان انحراف ستون فقرات بیش از 50 درصد باشد ، شرایط غیر طبیعی بوده و بایستی مورد ارزیابی قرار گرفته شود.
• تصویربرداری ام آر آی : در مواردی که فرد با نشانه های همانند درد ، بی حسی ، سوزن سوزن و ضعف در پاها مواجه شود ، عمدتا دکتر برای این شرایط درخواست می کند که از ام آر آی استفاده شود که بتوان علت و دلیل اصلی این علائم را شناخت. با استفاده از این متد می توان از سلامت کانال نخاعی نیز اطمینان حاصل کرد.
• آزمایش عملکرد ریه : در موارد حاد و پیچیده این احتمال وجود دارد که پزشک برای بیمار تجویز کند که آزمایش ریه را انجام دهد که مطمین شود عملکرد ریه در چه سطحی قرار دارد.

درمان گوژپشتی

برای دارا بودن یک پروسه مطمئن از درمان دکتر ، برخی نکات را مد نظر قرار داده و بر اساس آن ها روش بهبود را مشخص خواهد کرد. فاکتورهایی مانند سن ، وضعیت سلامت ، نوع بیماری کیفوز و غیره همگی از عواملی هستند که در روند درمان موثر خواهند بود. درمان غیر جراحی عبارتند از :

• فیزیوتراپی
• استفاده از داروهای غیر استروئیدی
• بریس

درمان کیفوز با حرکات ورزشی

بعضی از تمرین های ورزشی ، باعث بهبود شرایط فرد شده و از عوارض مربوط به آن می کاهد. می توانید به پشت دراز بکشید و پاها را به زمین بچسبانید ؛ بطوریکه کمر کامل به زمین بچسبد و در حالیکه دستهای خود را روی ناحیه شکم قرار داده اید ، آرام زانوها را خم کنید. همزمان دست ها خود را به جهت پهلو باز کنید.

در حرکت بعدی ، باید صاف بایستید و دست ها صاف و مماس با پاها و کف دست ها رو به جلو باشند. آرام دست ها را بالا بیاورید و آرنج خود را خم کنید و زاویه 90 درجه بسازید. این حرکت را چندین بار تکرار کنید.
حالا بایستید و کتف و شانه خود را به عقب فشار دهید ، طوریکه قفسه سینه رو به جلو باشد. این حالت را 10 ثانیه حفظ کنید و بعد خود را رها کنید.

حرکت اصلاحی برای درمان قوز کمر

می دانیم که عضلات ضعیف ناحیه کمر، شانه، و همچنین گردن منجر به قوز می شوند. از این رو انجام یک سری از حرکات که این عضلات را قوی تر می کنند. می تواند این بیماری را بهبود بخشید. در ادامه این موارد را بررسی کرده ایم.

بارفیکس

با استفاده از میله بارفیکس و یا کش ورزشی در خانه می تونید قوز کمر را رفع کنید. دست ها را به عرض شانه باز کنید و از میله بارفیکس آویزان شوید. سپس خود را با خم کردن آرنج به سمت بالا بکشید. در این حالت چانه باید از میله عبور کند.

پارو قایقی

این حرکت را بهتر است در باشگاه و یا مراکز فیزیوتراپی انجام دهید. برای قوی تر شدن عضلات ذورنقه ای روبروی دستگاه نشسته و آرنج را خم کنید.

پلانک

پلانک عضلات فیله کمر، شکم و همچنین عضلات مرکزی بدن را قوت می بخشد. برای حفظ تعادل و صاف نگه داشتن عضلات کمر این حرکت ضروری است.

شنا

انجام حرکت شنا به بدن کمک می کند تا عضلات مختلفی در بدن تقویت شوند. شانه ها، شکم و کمر در این حرکت تقویت می شوند که در نهایت منجر به بهبود بهتر این عمل می شود. روی زمین دراز کشیده و دست ها را به اندازه عرض شانه باز کنید. آرنج را خم کرده و بدن را به سمت پایین بیاورید. و در ادامه آرنج را باز کرده و بدن را به بالا ببرید.

حرکت پل

حرکت پل نیز عضلات کمر و همسترینگ را تقویت می کند. برای انجام این حرکت به پشت دراز کشیده و زانو ها را خم کنید. پاشنه های خود را به زمین فشار داده و قسمت مرکزی بدن و کمر را بلند کنید. بدن باید خط صافی از شانه تا زانو تشکیل بدهد.
توجه داشته باشید که اگر این بیماری در مراحل ابتدایی خود باشد انجام حرکات ورزشی در باشگاه و خانه نمی تواند مشکل جدی ایجاد کند. اما اگر کمی بیماری پیشرفت کرده باشد بهتر است زیر نظر فیزیوتراپ و پزشکان انجام دهید.