شما به عنوان یک فرد ورزشکار باید همواره نسبت به آسیب های ورزشی هوشیار باشید. این صدمات بخشی از زندگی ورزشی ورزشکاران بوده و ممکن است در هر نقطه ای از بدن از جمله استخوان ها ، عضلات ، تاندون ها ، رباط ها و دیگر ساختار و اندام های بدن نمود یابند. بسته به شدت ضربه و ناحیه آسیب دیده ، روندهای درمانی متفاوتی نیز اتخاذ می شود. البته در گام اول ، بایستی به یک متخصص ارتوپد خوب مراجعه فرمایید ، تا ایشان با تشخیص درست آسیب دیدگی ، درمان مناسبی را نیز در پیش بگیرد. آسیب دیدگی های ورزشی ممکن است حاد و ناگهانی بوده یا مزمن باشد و به مرور نمود پیدا کند. ورزشکاران جهت درمان صدمات وارده شده می توانند به بهترین متخصص ارتوپد شیراز ، دکتر حمید پردیس مراجعه کنند.
آسیب های ورزشی چه زمانی وقوع پیدا می کنند ؟
آسیب دیدگی در حین ورزش کردن ممکن است برای هر ورزشکاری که موارد زیر را رعایت نکند ، اتفاق افتد :
- کسانی که به تازگی ورزش کردن را آغاز نموده ، اما تمرینات و حرکات را به نحو صحیح به انجام نمی رسانند یا از تجهیزات محافظتی استفاده نمی کنند.
- افرادی که تمرین را بدون گرم کردن بدن آغاز نموده و بدون سرد کردن بدن تمرینات را پایان می دهند.
- مشارکت در ورزش های گروهی و پر برخورد و تکل شدن یا ضربه خوردن از سوی رقیب روبرو
- مشارکت در ورزش هایی که شامل پریدن ، دویدن و چرخیدن یا تغییر جهت ناگهانی میشوند.
چه نواحی از بدن به میزان بیشتری در معرض آسیب دیدگی های ورزشی قرار دارند ؟
امکان دارد آسیب های ورزشی در هر ناحیه از ای بدن اتفاق بیافتند ، اما برخی نقاط به میزان بیشتری در معرض این خطر هستند که عبارتند از :
تاندون آشیل : تاندون یا زردپی آشیل ، بافت رشته ای ضخیمی است که ماهیچه ساق پشت پا را به پاشنه پا متصل می کند. این زرد پی ، به عمل راه رفتن کمک می کند. در صورت آسیب دیدگی ممکن است تاندون ، متورم ، ملتهب و دچار گرفتگی یا کشیدگی شود. حتی امکان دارد زردپی آشیل دچار پارگی شود.
مچ پا : ساق و کف پا در ناحیه مچ به یک دیگر متصل می شوند. این ناحیه شامل سه مفصل و نیز چندین استخوان ، غضروف ، رباط ، ماهیچه و زردپی می شود. درد مچ پا در حین ورزش ، عموما به سبب پیچ خوردگی نمود پیدا می کند.
آرنج : آرنج ، مفصلی است که میان بازو و ساعد دست قرار می گیرد و مثل یک لولا عمل می کند. درد آرنج به سبب تحرکات ورزشی مکرر و استفاده بیش از اندازه از دست بروز می یابد. ( در ورزش هایی مثل تنیس ).
سر : سر شامل صورت ، جمجمه و مغز می شود. یکی از رایج ترین آسیب های ورزشی که به سر وارد می شود ، ضربه مغزی است.
زانو : زا نو یک مفصل پیچیده ای است که بین ران و ساق پا قرار گرفته است. ساختار زانو از استخوان ، غضروف ، بافت پیوندی و تاندون تشکیل شده است. درد زانو احتمالاً به سبب کشکک زانو باشد. از دیگر صدمه های ورزشی که ممکن است به این ناحیه وارد شود می توان به پارگی مینیسک و پارگی رباط صلیبی قدامی اشاره کرد.
شانه : شانه ها بازو ها را به تنه متصل می کنند. ساختار کتف شامل روتاتور کاف یا کلاهک گرداننده می باشد که مجمعه ای از عضلات و تاندون هاست بازو ها را در محل متصل نگه می دارد. کشیدگی عضله روتاتور کاف یا پارگی آن از آسیب های ورزشی رایج در ورزشکاران است.
رایج ترین آسیب های ورزشی
صدمات ورزشی انواع گوناگونی دارند که در ادامه به متداول ترین آن ها اشاره می کنیم.
شکستگی استخوان : زمانی که فشار ناگهانی و بیش از حدی به استخوان وارد شود ، شکستگی وقوع می یابد.
پارگی غضروف : غضروف ها ساختارهای محکم ، منعطف و ضربه گیری هستند که قسمت های انتهایی استخوان ها را پوشش داده و از ان ها محافظت می کنند. آسیب غضروفی ممکن است در مفاصل زانو و کتف دیده شود.
ضربه مغزی : سر عضو حساسی است و در طول ورزش ممکن است به سبب اصابت با مانعی ، مثل تیر دروازه یا با بازیکن دیگر دچار آسیب شود و چنانچه ضربه بسیار شدید باشد ، امکان دارد ضربه مغزی نمود پیدا کند.
در رفتگی : در رفتگی زمانی اتفاق می افتد که انتهای استخوان از محل اصلی خود جا به جا شود.
التهاب تاندون : زمانی که بافت های متصل کننده عضلات به استخوان ها متورم شوند ، التهاب تاندون رخ می دهد. این عارضه ممکن است به سبب انجام یک حرکت به صورت مکرر طی یک بازه زمانی نمود یابد.
کشیدگی لیگامنت ( رباط ) : زمانی که رباط تا مرز پارگی کشیده می شود ، این عارضه نمود پیدا می کند. این نوع از آسیب های ورزشی ممکن است در سطح خفیف یا شدید نمایان شود و وقوع آن عموما در نواحی مچ پا ، زانو و مچ دست شایع تر است.
کشیدگی عضله : وقتی یکی از عضلات یا ماهیچه ها بیش از حد تحت فشار یا کشیدگی قرار می گیرند ، از حال طبیعی خود خارج شده و به اصطلاح می گویند فرد به کشیدگی عضله دچار شده است. از مثال های رایج می توان به کشیدگی همسترینگ ، کشیدگی عضله کمر و کشیدگی عضله ابدومینال اشاره کرد.
چه عواملی باعث بروز آسیب های ورزشی می شوند ؟
در حین ورزش حوادث مختلفی ممکن است موجب بروز صدمات ورزشی شوند ؛ از جمله :
- اتفاقات ناگهانی مثل افتادن و سرنگون شدن
- عادت غلط ورزشی مثل انجام ندادن درست حرکات یا بی موقع ورزش کردن
- نپوشیدن لباس های ورزشی مناسب ؛ برای مثال استفاده از کفشی با سایز بزرگ
- افزایش ناگهانی دامنه فعالیت های ورزشی به گونه ای که بدن به آن روند عادت ندارد
در صورت بروز صدمات های ورزشی چه علائمی نمود پیدا می کنند ؟
طبیعتا وقتی به یک ناحیه از بدن ، ضربه و فشاری وارد می شود ، آن موضع نسبت به ضربه واکنش نشان می دهد. در آسیب های ورزشی اریج ترین علائم موارد زیر می باشند :
- درد و گرفتگی
- ورم و کبودی
- تغییر شکل ؛ مثل زمانی که دررفتگی یا شکستگی استخوان اتفاق می افتد
- محدود شدن دامنه حرکتی
- شنیدن صدای ترک خوردگی یا در رفتگی استخوان
- عدم توانایی قرار گیری در حالت ایستاده
- بالا رفتن دما در موضع آسیب دیده
- احساس ضعف یا فشردگی در ناحیه
اقدام اورژانسی بعد از آسیب ورزشی
ممکن است در هنگام انجام فعالیت های ورزشی ، آسیب های ورزشی اتفاق بیفتند و نیاز به اقدامات اورژانسی داشته باشند. اگر با چنین مشکلاتی مواجه شدید ، کارهای زیر را به صورت اورژانسی انجام دهید.
اگر شما یا کسی دیگر آسیب ورزشی دیدید ، اولین قدم ، توقف فعالیت ورزشی و جلوگیری از تحریک و تشدید آسیب است. ادامه فعالیت ممکن است باعث تشدید آسیب شود و عوارض بیشتری را به همراه داشته باشد.
سپس باید وضعیت آسیب را ارزیابی کنید. اگر آسیب جدی به نظر می رسد ، بهتر است فوراً به پزشک یا مرکز درمانی مراجعه کنید. اگر آسیب نسبتاً کم باشد ، می توانید به اقدامات خانگی بپردازید.
اعمال یخ به منطقه آسیب دیده می تواند به کاهش التهاب ، درد و تورم کمک کند. از یک کیسه یخ یا کمپرس سرد استفاده کنید و آن را به مدت ۱۵-۲۰ دقیقه به منطقه مورد نیاز بگذارید. این کار را هر ۲-۳ ساعت یکبار تکرار کنید.
اگر احتمال می دهید آسیب شما خیلی جدی نیست ، می توانید به کمک تکنیک های اولیه ورزشی و تمرینات فیزیوتراپی ، خود را به وضعیت عادی بازگردانید. این تمرینات باید تحت نظر یک متخصص حرفه ای انجام شوند.
برای بهبود سریعتر آسیب ، به بدنتان زمان کافی برای استراحت بدهید. استراحت به بدن کمک می کند تا به طور موثر تر به ترمیم آسیب بپردازد و عوارض کمتری را تجربه کنید.
اگر آسیب جدی به شما وارد شد ، بهتر است بلافاصله به پزشک یا متخصص ورزشی مراجعه کنید تا تشخیص دقیق تری دریافت کنید و برنامه درمانی مناسبی را شروع کنید.
پس از مراجعه به پزشک و دریافت توصیه های لازم ، به صورت دقیق مطابق دستورات و نکات درمانی عمل کنید. این دستورات شامل مصرف داروها ، انجام تمرینات فیزیوتراپی و رعایت نکات پیشگیری از آسیب های بعدی می شود.
به یاد داشته باشید که در مواقع آسیب های جدی و وخیم ، بهتر است از اقدامات اورژانسی بیمارستانی و پزشکان متخصص کمک بگیرید. همچنین ، درمان های تکمیلی مانند فیزیوتراپی و مشاوره تخصصی نیز می توانند به شما در بازگرداندن سلامت ورزشی کمک کنند.
وقوع آسیب های ورزشی طی چه پروسه هایی تشخیص داده می شوند ؟
عموما افراد زمانی که به آسیب دیدگی ورزشی دچار می شوند ، به بهترین دکتر ارتوپد شیراز مراجعه می نماید تا نوع آسیب ، شدت آن و درمان مناسب آن مشخص گردد. بهترین دکتر ارتوپد شیراز ، یک معاینه بالینی به انجام می رساند و نحوه وقوع اتفاق را از بیمار جویا می شود. همچنین ، ناحیه آسیب دیده را به لحاظ بررسی علائم نمود یافته به سب ضربه ، معاینه می کند. به علاوه ، یک سری تست های حرکتی نیز انجام می دهد.
بسته به نوع آسیب دیدگی و شدت آن ، پزشک برای تشخیص دقیق تر انجام یک تصویربرداری پزشکی را لازم می داند. عکسبرداری با اشعه ایکس ( رادیوگرافی ) سی تی اسکن و ام آر آی پروسه هایی هستند که از بافت ها و اندام های داخلی بدن ، تصاویری ایجاد می نمایند. این تصاویر به دکتر کمک کی کند تا محل دقیق آسیب دیدگی و شدت ان را معین نمود و در همین راستا بهترین درمان را اتخاذ کند.
پیشگیری از بروز آسیب های ورزشی :
در عمده شرایط همواره پیشگیری بهتر از درمان و بهتر بوده است. از این رو در زیر به چند مورد که می تواند مانعی برای مقابله با این عارضه باشد را بیان می کنیم. عبارتند از :
- انجام فعالیت های ورزشی به طور منظم
- بیش از شروع تمرین های ورزشی بهتر است که حرکاتی جهت گرم کردن را انجام دهید.
- در موقع ورزش از ابزار و وسایل استاندارد استفاده کنید.
- استراحت به اندازه کافی داشته باشید.
- هرگز بیشتر از توان بدنتان از آن توقع نداشته باشید.
دقت داشته باشید اگر شما ورزشکار حرفه ای هستید ، احتمال درگیری شما به این ورزش می تواند بالا رود و این حالت زمانی به وجود می آید که یک تکنیک را به اشتباه انجام دهید. بنابراین یکی از موارد مهم در بروز آسیب های ورزشی می تواند عدم تمرکز باشد که با تمرکز فعالیت کردن می تواند موجب پیشگیری از این وضعیت شود.
درمان آسیب های ورزشی
برای درمان آسیب دیدگی های ناشی از فعالیت های ورزشی ، پروسه ها زیادی قابل انجام هستند و همانطور که گفته شد با توجه به حاد بودن عارضه ، از سوی بهترین متخصص ارتوپد شیراز مناسب ترین آن ها اتخاذ می شود. این را هم در نظر بگیرید که برخی از آسیب های ورزشی با چند روز یا چند هفته استراحت بهبود پیدا می کنند ، اما برای آسیب های جدی باید روند درمانی اتخاذ شود که عبارتند از :
- کاهش حرکت موضع آسیب دیده با گچ گرفتن یا بستن اسپلینت تا زمان بهبودی
- تزریق به جهت کاهش درد و ورم
- تجویز داروهای ضد التهابی
- انجام جراحی به منظور اصلاح شکستگی های استخوان یا پارگی رباط و تاندون
- فیزیوتراپی و توانبخشی به جهت تقویت عضله یا عضو آسیب دیده
اگر آسیب های ورزشی شدت بالایی داشت چه باید کرد ؟
همانطور که گفته شد بهتر است ، دقت داشته باشید در مواردی که با آسیب های ورزشی مواجه شدید ، به یکی از بهترین متخصص ارتوپد در شیراز مراجعه کنید. اما در مواقعی که شدت و میزان این درد و عارضه بیشتر بود ، بهتر است که در محل به مراقبت های اورژانس اطلاع دهید. آسیب های ورزشی با شدت بالا دارای نشانه های زیر است. عبارتند از :
- اختلال در تنفس
- گیجی
- تب
آمار به دست آمده از آسیب های ورزشی :
این عارضه در میان جوانان و کودکان به نسبت دیگر افراد بیشتر است. در میان این اشخاص عمدتا بیشتر رگ به رگ شدن و کشیدگی عضلات به وقوع می پیوندد. از آنجایی که عمده جوانان به سراغ ورزش هایی می روند که دارای برخوردهای فیزیکی هستند دارای بیشترین آمار آسیب های ورزشی نیز می باشند.
عللی که می توانند این عارضه را خطرناک کنند؟
بی شک آسیب های ورزشی می تواند برای هر فردی به وجود بیاید. با چشم پوشی از انجام دادن یا انجام ندادن فعالیت های ورزشی ، برخی از عوامل وجود دارند که می توانند بروز این بیماری را افزایش دهند. عبارتند از :
- سن پایین
- بیشتر شدن سن افراد
- نبود مراقبت های لازم
- افزایش وزن
در چه مواقع باید به پزشک مراجعه کرد ؟
در پاراگراف های بالایی اشاره ای به علائم این عارضه را به وضوح شرح داده ایم ، در نتیجه با مشاهده هر یک از موارد فوق بهتر است که به متخصص ارتوپد در شیراز مراجعه کنید. در صورت گذشت یک روز بعد از بروز آسیب های ورزشی ، اما همچنان شما دارای درد هستید بهتر است که مجدد دکتر را در جریان بگذارید. همانطور که می دانید ، کودکان در حال رشد هستند و به طبع از استحکام کمتری به نسبت افراد بالغ برخوردار هستند. در نتیجه بهتر است که با احتیاط بیشتری در مواقعی که کودک دچار صدمات ورزشی شده اند مواجه شوید. هرگز علائم و نشانه های بدن را نادیده نگیرید. در روند درمان و بهبودی نیز خلل ایجاد نکنید و هر قدر سریعتر به درمان بپردازید طبیعتا همان قدر سریعتر هم به جواب خواهید رسید.
چطور میتوان از بازگشت آسیبهای ورزشی جلوگیری کرد؟
یکی از چالشهای بزرگ ورزشکاران پس از تجربه آسیب ورزشی ، جلوگیری از بازگشت مجدد آن آسیب است. برای پیشگیری از بازگشت آسیب ، ورزشکاران باید به توصیههای پزشکان و فیزیوتراپیستها توجه ویژه داشته باشند و بههیچعنوان نباید روند بهبودی را نادیده بگیرند. تمرینات توانبخشی و تقویت عضلات و مفاصل نقش بسیار مهمی در کاهش احتمال بازگشت آسیب دارند.
همچنین ، باید به مرور و با احتیاط به ورزش بازگشت تا عضلات و مفاصل بهخوبی به شرایط طبیعی بازگردند. برنامههای کششی و گرمکردن بدن پیش از شروع ورزش نیز از موارد ضروری هستند که نباید فراموش شوند. استفاده از تجهیزات محافظتی و تمرینات مربوط به بهبود تعادل نیز میتواند کمک شایانی به کاهش خطر بازگشت آسیب کند.
نقش تغذیه در پیشگیری از آسیبهای ورزشی
تغذیه مناسب و متعادل میتواند نقش کلیدی در پیشگیری از آسیبهای ورزشی داشته باشد. ورزشکارانی که تغذیه سالم و سرشار از مواد مغذی مصرف میکنند، نهتنها انرژی بیشتری برای تمرینات خود دارند، بلکه بدنشان نیز مقاومت بیشتری در برابر آسیبها خواهد داشت.
مصرف پروتئینها برای تقویت عضلات ، کربوهیدراتها برای تأمین انرژی و ویتامینها و مواد معدنی برای بهبود عملکرد سیستم ایمنی و ترمیم بافتها ، از اهمیت بسیاری برخوردار است.
همچنین مصرف آب کافی برای جلوگیری از کمآبی بدن، بهخصوص در تمرینات سنگین و طولانیمدت، ضروری است. با پیروی از یک برنامه غذایی مناسب و متنوع، ورزشکاران میتوانند ریسک آسیبهای ناشی از خستگی عضلانی و ضعف سیستم ایمنی را به حداقل برسانند.
تاثیرات روانی آسیبهای ورزشی بر روی ورزشکاران
آسیبهای ورزشی تنها محدود به جنبههای جسمانی نمیشوند و میتوانند اثرات روانی قابل توجهی بر ورزشکاران داشته باشند. تجربه آسیب و گذراندن دوران طولانی بهبودی، میتواند برای بسیاری از ورزشکاران ناامیدکننده و استرسزا باشد. در بسیاری از موارد، ورزشکاران دچار اضطراب ، افسردگی یا کاهش اعتماد به نفس میشوند و نگرانی از بازگشت به میدان ورزش و عملکرد قبلی خود دارند.
برای مدیریت این تاثیرات روانی ، ورزشکاران به حمایت اطرافیان و مشاورههای روانشناسی نیاز دارند. ارتباط با دیگر افرادی که تجربه مشابهی داشتهاند و تکنیکهای آرامشبخشی و مدیتیشن نیز میتواند به آنها در کاهش استرس و تقویت روحیه کمک کند تا به طور مؤثرتری با این دوره مواجه شوند.
سلام جناب دکتر من سال ها قبل بخاطر افتادگی مچ پام شکست اما الان میخوام به صورت حرفه ای اسکیت بازی کنم اما میترسم برام ضرر داشته باشه. میشه راهنمایی کنید که من میتونم انجام بدم یا نه؟
درود و عرض ادب
البته که میتونین اگه مشکل حرکتی ندارین