از هر هزار نوزاد در دنیا یک نوزاد با عارضه کلاب فوت متولد می شود. در این بیماری عمدتا پاهای نوزاد به جهت های داخل یا خارج خم شده اند. بنابراین احتمال دارد که پاها اشکال عجیبی را داشته باشند و کج دیده شوند. بیشتر نوزادان که با حالت پرانتزی به دنیا آمده اند از هر جهتی سالم هستند. در نوزادان متولد شده با این عارضه مشاهده شده است که نیمی از آن ها این بیماری را در دو پا دارند. به گفته دکتر حمید پردیس ، بهترین متخصص ارتوپد شیراز ، این ایراد به خودی خود ، درد ندارد اما اگر درمان نشود موجب بروز مشکل برای او خواهد شد و در آینده سبب درد در راه رفتن می شود.
کلاب فوت چیست ؟
عارضه ای است مادرزادی که حتی می توان این اختلال را بیش از تولد تشخیص داد. در جلسات سونوگرافی و غربالگری مادر عمدتا این بیماری قابلیت تشخیص را دارد. در مواردی که در سونو گرافی قبال تشخیص نبوده است در بدو تولد قابل مشاهده بوده و می توان تعیین کرد که نوزاد مبتلا به کلاب فوت هست یا خیر. یکی از متداول ترین نقص های مادرزادی را می توان پاچنبری بودن نوزادین دانست. این عارضه درصد ابتلا پسران به نسبت دختر ها بیشتر است.
علائم کلاب فوت :
- آرتروز
- ایرادات رشد عضلانی
- تاندون ها در داخل پا کوتاه می شوند و استخوان ها شکل غیر معمول به خود می گیرند.
- نوزاد متولد شده با این عارضه عمدتا هیچگونه دردی را متحمل نمی شوند.
- این بیماری در هر درجه ای که باشد بدون طی کردن روند درمان ، بهبود حاصل نمی شود.
- درمان این عارضه بایستی در سنین پایین صورت بگیرد در غیر اینصورت در بزرگسالی به ندرت می توان روند درمان را پیش گرفت.
- کودک به جای راه رفتن بر روی پنجه های پا بر روی کنار های پا راه می رود و این مورد به مرور سبب بروز درد و ناراحتی در فرد می شود.
- بروز درد ابتدا از مچ پا شروع می شود و این درد به صورت مادام العمر باقی خواهد ماند.
دلایل کلاب فوت :
بیماری پاچنبری در دامنه ای از شرایط ملایم و انعطاف پذیر تا شدید متغییر است. علت پدید آمدن این عارضه مشخص نیست اما در برخی از موارد علت بروز آن موارد موروثی بوده است. بنابراین نوع جنسیت و ابتلا یکی از اعضای خانواده از علت های مهم ژنتیک می باشد. میزان نرخ مذکر بودن نیز از مهمترین علل دخیل در ارثی بودن این مسئله به شمار می رود. در برخی مواقع احتمال دارد این عارضه را با بیماری های اسکلتی مانند اسپاینا بیفیدا و یا ایرادات رشد مفاصل ران به عنوان دیسپلازی مفصل ران مرتبط دانست. امکان دارد به سبب بروز اختلال در مسیر عصبی – عضله ای در مغز ، نخاع ، عصب یا عضله باشد. کلاب فوت عمدتا به سبب ترکیب عوامل ژنتیکی و محیطی است که به طور کل شناخته نشده است.
علل خطر در پا چنبری بودن نوزاد ها :
- نوع جنسیت نوزاد ، درصد ابتلا پسر ها بیشتر است.
- سابقه خانوادگی
- استعمال هر گونه نیکوتین در مدت بارداری
- در زمان بارداری کاهش مایع در برگیرنده جنین در شکم مادر
- مصرف دارو بدون صلاحدید پزشک
- ابتلا به بیماری های عفونی در زمان حاملگی
تنوع کلاب فوت :
پاچنبری وضعیتی : به سبب قرار گرفتن جنین در شرایط نامناسب در رحم مادر پدید می آید. فشار جداره رحم دلیل به وجود آمدن این فرم در پا می شود. نوزادان با ابتلا به بیماری کلاب فوت از نوع وضعیتی عمدتا به روش درمان با گچ گرفتگی پا جواب می دهد و بهبود می یابند.
منفرد و ناشناخته : هیچگونه دلیل خاصی را نمی توان برای بروز این عارضه یافت. این نوزادان عمدتا تا 6 ماهگی بایستی مکرر پاهایشان گچ گرفته شود و جهت درمان قطعی و اصلاح کامل فرم پا باید جراحی را در پیش بگیرند.
غیر منفرد : پاچنبری به همراه برخی بیماری های موجود در نخاع به وجود می آید. همچون ، فلج مغزی ، میلومننگوسل ، اختلالات عصبی – عضلانی مانند آرتروگریپوز و مهره شکاف دار ( اسپاینا بیفیدا ) این عده از بیماران عمدتا به روش های گچ گرفتن و جراحی پاسخ مثبت نمی دهند.
تنوع کلاب فوت ها از لحاظ شدت :
- ضعیف
- متوسط
- شدید
نکته ! در نوع ضعیف عمدتا با انجام نرمش ها و تمرین های توصیه شده توسط بهترین ارتوپد شیراز بهبود می یابد. اما در نوع شدید ، از دومین ماه تولد نوزاد بایستی پای او را گچ بگیرند.
تشخیص پاچنبری :
عمدتا کلاب فوت را می توان در بدو تولد نوزاد تشخیص داد. هرچند که در جلسات معاینه های دکتر در دوران بارداری مادر و غربالگری ها سونوگراف و پزشک زنان می توانند این وجود این عارضه در جنین را در هفته های هجدهم الی بیستم مشخص کنند. روش پرتو نگاری به روند تشخیص و تعیین بیماری کمک چندانی نخواهد کرد زیرا برخی از استخوان های مچ و کف پا به طور کامل سخت و استخوانی نخواهند شد و در نتیجه به طور وضوح قابلیت دیدار ندارند. دیگر روند های موثر در تشخیص بیماری ، سی تی اسکن و رادیوگرافی هستند که به وضوح می تواند مشخص کننده بیماری در نوزاد باشد.
درمان کلاب فوت با جراحی و فیزیوتراپی :
با توجه به این امر که نوزاد تازه متولد شده استخوان ها و مفاصل نرمی دارد و بسیار منعطف است. درمان را از هفته اول الی دومین هفته شروع می کنند.
روند های درمانی
بریس
در پی رعایت دستورالعمل بستن بریس ، موفقیت ماندگار و طولانی مدت را به همراه خواهد داشت.
مزایا بریس :
- به این دلیل که کودک می تواند لگد بزند و هر یک از پاها را مستقل از هم تکان بدهد با بستن بریس فعالیت بیشتر او آغاز می گردد.
- مصرف درست و منظم از بریس در جهت کاهش شدت عارضه موثر خواهد بود.
- راه رفتن همزمان با بریس می تواند سایش روی پاشنه پا را کاهش دهد.
- در بیماری کلاب فوت نوزاد می تواند با خم کردن یک پا و دراز کردن پای دیگر بخوابد در نتیجه فشار کمتری بر روی زانو خواهد داشت.
روش پونستی :
روش گچ گرفتگی و کشش از متداول ترین روند های درمان این بیماری به شمار می آید که به شرح زیر است :
- قرار دادن پای کودک در موقعیت درست و گچ گرفتن آن جهت نگه داشتن این حالت.
- تغییر حالت و تعویض گچ پای نوزاد یک الی دوبار در هفته به مدت چندین ماه.
در صورتی که از روند فوق جواب مناسبی را دریافت نکرده باشید در انتهای درمان از پروسه جراحی جهت آزاد کردن تاندون آشیل استفاده خواهد شد.
بعد از تنظیمات مجدد و اصلاح شکل پای نوزاد ، والدین بایستی این موقعیت صحیح پا را با رعایت نکات زیر حفظ کنند :
- انجام حرکت های کششی با کودک
- استفاده از بریس ها و کفش های مخصوص
- اطمینان خاطر داشتن از مدت زمان مناسب و به اندازه استفاده از بریس ها
- پیروی از دستورات بهترین ارتوپد در شیراز در ارتباط با نحوه درست بستن بریس برای کودک
- کودک جهت درمان کلاب فوت بایستی کفش هایی را به پا کند که با یک میله به یکدیگر متصل هستند.
روش فرانسوی :
پدر و مادر با راهنمایی های متخصص فیزیوتراپی در این متد ، که فرآیندی عملکردی یا فیزیوتراپی هم خوانده می شود. بایستی اقدامات ذکر شده در ذیل را رعایت کنند :
- تمرینات حرکتی هر روزه پا و نگه داشتن آن در محل مناسب با استفاده از چسب های مخصوص
- انجام مکرر این حرکات تا سنین 6 ماهگی نوزاد
- استمرار در انجام حرکات تمرینی در روز و بستن اسپلینت در شب تا مدتی که فرزند شما به راه افتادن عادت کند.
- مدت زمان بیشتری به نسبت روش پونستی نیازمند است جهت درمان کودکان مبتلا به عارضه پاچنبری
دیدگاه خود را بنویسید