لنگیدن در کودکان چه عللی دارد؟ این سؤال یکی از نگرانی‌های رایج والدین است، به‌ویژه زمانی که کودک ناگهان شروع به لنگیدن می‌کند یا درد پا و لگن دارد. در بسیاری از موارد، لنگیدن در کودکان موقتی و ناشی از آسیب‌های جزئی است، اما گاهی هم می‌تواند نشانه‌ی بیماری‌های مهم‌تری مانند مشکلات مفصلی، التهابات، یا حتی اختلالات رشدی باشد. در این مقاله به زبان ساده توضیح می‌دهیم که لنگیدن در کودکان چه عللی دارد، چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد و چه درمان‌هایی وجود دارد.
علت لنگیدن در کودکان چیست؟
لنگیدن به معنای تغییر در الگوی طبیعی راه رفتن است که ممکن است با درد یا بدون درد همراه باشد. علت لنگیدن در کودکان می‌تواند از یک ضربه ساده تا بیماری‌های جدی استخوانی یا عصبی باشد.
در جدول زیر، به طور خلاصه برخی از شایع‌ترین علل لنگیدن در کودکان آورده شده است:
| علت لنگیدن | توضیحات کوتاه |
| آسیب‌های خفیف یا پیچ‌خوردگی | شایع‌ترین علت در کودکان فعال |
| التهاب مفصل لگن (Transient Synovitis) | التهاب موقت مفصل، اغلب بعد از سرماخوردگی |
| عفونت استخوان یا مفصل | می‌تواند باعث درد شدید و تب شود |
| دررفتگی مادرزادی مفصل ران (DDH) | اگر زود تشخیص داده نشود باعث لنگیدن می‌شود |
| مشکلات عصبی یا عضلانی | مانند فلج مغزی یا دیستروفی عضلانی |
| تومور یا بیماری‌های نادر استخوانی | در موارد نادر |
لنگیدن در کودکان بر اثر آسیب یا زمین خوردن
یکی از شایع‌ترین دلایل لنگیدن در کودکان، آسیب‌های فیزیکی است. کودکانی که در حال بازی یا دویدن هستند ممکن است زمین بخورند و دچار پیچ‌خوردگی، کوفتگی یا حتی شکستگی شوند.
نشانه‌ها:
- درد در ناحیه پا، زانو یا لگن
- تورم یا کبودی
- ناتوانی در فشار آوردن روی پا
اقدامات لازم:
- پای آسیب‌دیده را بی‌حرکت کنید.
- از کمپرس سرد استفاده کنید.
- اگر درد بیش از دو روز ادامه داشت، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
لنگیدن در کودکان به دلیل التهاب مفصل ران (Transient Synovitis)
یکی از علل موقت اما رایج لنگیدن در کودکان، التهاب موقتی مفصل ران است. این وضعیت معمولاً بعد از سرماخوردگی یا عفونت ویروسی رخ می‌دهد.
علائم:
- لنگیدن بدون آسیب مشخص
- درد در لگن یا ران
- گاهی تب خفیف
درمان:
- استراحت کامل
- استفاده از داروهای ضدالتهاب تجویزی
- پیگیری وضعیت در صورت ادامه درد
دررفتگی مادرزادی مفصل ران (DDH)؛ علت مهم لنگیدن در کودکان
اگر دررفتگی مادرزادی مفصل ران در نوزادی تشخیص داده نشود، کودک در سنین راه رفتن دچار لنگیدن می‌شود.
علائم هشداردهنده:
- نامتقارن بودن پاها
- محدودیت حرکت مفصل ران
- کوتاه‌تر بودن یک پا نسبت به دیگری
درمان در این حالت بسته به سن کودک متفاوت است. در نوزادان از بریس مخصوص استفاده می‌شود، اما در کودکان بزرگ‌تر ممکن است جراحی لازم باشد.
عفونت استخوان (استئومیلیت) یا مفصل (سپتیک آرتریت)
یکی از دلایل خطرناک لنگیدن در کودکان، عفونت‌های استخوان یا مفصل است. این عفونت‌ها باید سریع تشخیص داده شوند چون می‌توانند به بافت استخوانی آسیب بزنند.
علائم:
- تب بالا
- درد شدید در مفصل یا استخوان
- ناتوانی در حرکت دادن پا
درمان:
عفونت استخوان یا مفصل معمولاً با آنتی‌بیوتیک قوی و گاهی جراحی درمان می‌شود.
لنگیدن در کودکان به دلیل مشکلات عصبی یا عضلانی
برخی از اختلالات عصبی مانند فلج مغزی (Cerebral Palsy) یا دیستروفی عضلانی می‌توانند باعث لنگیدن دائمی در کودکان شوند.
نشانه‌ها:
- ضعف در عضلات پا
- تعادل ضعیف هنگام راه رفتن
- سفتی یا اسپاسم عضلانی
در این موارد، درمان شامل فیزیوتراپی، کاردرمانی و در برخی موارد جراحی است.
لنگیدن ناگهانی در کودکان بدون درد
گاهی کودک بدون احساس درد لنگ می‌زند. این حالت ممکن است به دلایل زیر باشد:
- تفاوت طول پاها
- عادت اشتباه در راه رفتن
- مشکلات بینایی یا تعادل
در این حالت بهتر است کودک توسط متخصص ارتوپد یا فیزیوتراپیست ارزیابی شود.
چه زمانی لنگیدن در کودکان خطرناک است؟
در بسیاری از مواقع لنگیدن موقتی است، اما در شرایط زیر باید فوراً به پزشک مراجعه کنید:
- تب بالا همراه با لنگیدن
- درد مداوم بیش از ۳ روز
- تورم و قرمزی مفصل
- کاهش وزن یا بی‌حالی
- لنگیدن ناگهانی بدون دلیل واضح
پیشنهاد مطالعه : راه رفتن کودک روی پنجه پا
تشخیص علت لنگیدن در کودکان چگونه انجام می‌شود؟
پزشک ابتدا با معاینه فیزیکی شروع می‌کند و سپس در صورت نیاز از آزمایش‌ها و تصویربرداری استفاده می‌کند.
روش‌های تشخیصی:
- معاینه دقیق پا و لگن
- عکس‌برداری با اشعه ایکس (X-ray)
- سونوگرافی مفصل ران
- آزمایش خون برای تشخیص عفونت
- MRI یا CT Scan در موارد خاص
درمان لنگیدن در کودکان بسته به علت آن متفاوت است
درمان بر اساس تشخیص نهایی پزشک انجام می‌شود. در جدول زیر خلاصه‌ای از درمان‌های رایج آورده شده است:
| علت | درمان پیشنهادی |
| آسیب یا پیچ‌خوردگی | استراحت، کمپرس سرد، داروی ضد درد |
| التهاب مفصل ران | استراحت، داروهای ضدالتهاب |
| عفونت استخوان یا مفصل | آنتی‌بیوتیک و گاهی جراحی |
| دررفتگی مادرزادی مفصل ران | بریس یا جراحی |
| مشکلات عصبی یا عضلانی | فیزیوتراپی، کاردرمانی، توانبخشی |
پیشنهاد مطالعه : آیا راه رفتن روی پنجه پا طبیعی است؟
پیشگیری از لنگیدن در کودکان
برای کاهش احتمال بروز لنگیدن، اقدامات ساده‌ای می‌تواند مؤثر باشد:
- استفاده از کفش مناسب و استاندارد
- جلوگیری از بازی در محیط‌های خطرناک
- تغذیه مناسب برای سلامت استخوان‌ها (کلسیم، ویتامین D)
- پیگیری رشد طبیعی کودک
- مراجعه منظم به پزشک برای بررسی سلامت مفاصل
جمع‌بندی
حال که دانستیم لنگیدن در کودکان چه عللی دارد، مهم است بدانیم که تشخیص زودهنگام نقش حیاتی دارد. از آسیب‌های ساده تا بیماری‌های جدی، همه نیاز به بررسی دقیق دارند.
اگر کودک شما دچار لنگیدن ناگهانی، درد پا یا تب است، مراجعه به پزشک متخصص اطفال یا ارتوپد بهترین اقدام است. درمان سریع از بروز عوارض بعدی جلوگیری می‌کند.
اگر متوجه شدید کودک شما در هنگام راه رفتن لنگ می‌زند یا از درد پا شکایت دارد، در اولین فرصت به پزشک متخصص مراجعه کنید تا علت دقیق مشخص شود. تشخیص زودهنگام می‌تواند از بروز مشکلات جدی در آینده جلوگیری کند.
سؤالات متداول
❓ آیا لنگیدن کودک همیشه نشانه بیماری است؟
خیر. گاهی کودک به دلیل خستگی یا زمین خوردن موقتی لنگ می‌زند، اما اگر بیش از چند روز ادامه داشت، باید بررسی شود.
❓ آیا لنگیدن می‌تواند خودبه‌خود خوب شود؟
بله، در موارد خفیف ناشی از آسیب یا التهاب موقتی، معمولاً طی چند روز بهبود می‌یابد.
❓ آیا لنگیدن می‌تواند ارثی باشد؟
برخی از بیماری‌های عضلانی یا استخوانی زمینه ژنتیکی دارند و می‌توانند در خانواده تکرار شوند.
دیدگاه خود را بنویسید