آرتروز

از بین رفتن به مرور غضروف ها و ساییدگی مفصل ها موجب بروز آرتروز می شود. این بیماری سبب خشکی و درد در مفصل خواهد شد. بنابراین دردهای مزمن و طولانی مدت موجب رنج بیماران می گردد. با بالار فتن سن و سالخورده شدن افراد به تدریج غضروف مابین مفصل ها از بین می رود. خراب شدن این ماده بین مفصلی با خشکی حرکت مفصل ها و درد بسیار همراه است. رایج ترین نوع این بیماری به آرتروز روماتوئید شناخته شده است . در این مقاله با کمک دکتر حمید پردیس ، بهترین متخصص ارتوپد در شیراز ، راه های عمومی درمان ، برای بهبود کامل این بیماری به اشتراک گذاشته می شود.

تعریف جامعی از آرتروز

این بیماری از رایج ترین علت مراجعه به متخصص ارتوپد شیراز به شمار می رود. در این بیماری دو دلیل التهاب و تضعیف غضروف مفصلی سبب رویش درد ، تورم و محدود شدن حرکت مفاصل می شود. با ضعیف شدن و از میان رفتن غضروف میان مفصل ها دو استخوان بر هم ساییده می شوند و این ساییدگی منجر به نمود درد و ناراحتی در فرد می شود. این درد و احساس رنجش در مواقع راه رفتن بیشتر به وجود می آید.

انواع آرتروز

• اولیه :
  این درجه از عارضه به دلیل افزایش سن به وجود می آید و به طور عمده در اشخاص جوان که به 40 سالگی نرسیده اند نمایان نخواهد شد. ابتلا به این بیماری معمولا از رنج سنی 40 سال به بعد شروع به نمود پیدا می کند. و نشانه های آرتروز اولیه در زانوها ، مفاصل ران و شست دست و پا قابل مشاهده است.
• ثانویه :
  این نوع از بیماری در هر مفصلی ممکن است بروز کند. دلیل این نوع از عارضه می تواند بیماری روماتیسم مفصلی ، عفونت و حتی شکستگی در مفصل نیز باشد. در نوع ثانویه می توان با کنترل بیماری های ذکر شده که می توانند زمینه به وجود آمدن آرتروز باشند ، قادر است که مانعی برای پیشرفت این بیماری شد.
• آرتروز تروماتیک :
  به حالتی گفته می شود که در پی تروما به وجود می آید.
• آرتروز التهابی :
  این نوع نیز همانند حالت ثانویه بر اثر بیماری آرتریت روماتوئید به وجود می آید. در مواردی که سیستم ایمنی بدن سالم باشد به خوبی می تواند از تمامی التهاب ها و عفونت های به وجود آمده محافظت کند. آرتریت روماتوئید و پسوریاتیک از جمله آرتروزهای التهابی هستند.
• آرتروز عفونی :
  بروز این بیماری ممکن است با حضور یک باکتری ، قارچ یا عفونت زمینه ساز پیدایش این عارضه در فرد شود. در بسیاری موارد ممکن است درمان آرتروز با استفاده از داروهای آنتی بیوتیک شروع شود.

تشخیص کمر درد از آرتروز

بسیاری از افراد با درد کمر به بهترین متخصص ارتوپد در شیراز مراجعه می کنند و تعداد زیادی نیز معتقد هستند آرتروز دارند. کمر درد در واقع شایع ترین عارضه ای است که تعداد بسیاری از افراد به آن مبتلا می شوند. حداقل یکبار در عمر خود دچار کمر درد خفیف شده اید ، حالتی سمج که دست از سر شما برنمی دارد که می تواند به دلیل بسیاری به وجود بیاید. کمردرد شما ممکن است به دلیل جا به جایی وسایل سنگین ، رانندگی های بلند مدت و بسیاری موارد دیگر به وجود بیاید.

در واقع می تواند به دلیل آرتروز ستون فقرات باشد برای تشخیص درست این بیماری باید به دکتر خوب ارتوپد در شیراز مراجعه کنید. در ادامه به برخی نکات اشاره می شود که می توان جهت تشخیص بیماری بسیار کمک کننده باشد. عبارتند از :

• بیدار شدن از خواب با درد
• دیگر بخش های بدن نیز درد را تحمل می کنند.
• ستون فقرات بدن خشک شده است.
• درد رو به افزایش است و به مرور افزایش می یابد.
• بروز درد منجر شده است که خواب کافی نداشته باشید.

علت های ایجاد آرتروز در افراد کدام است ؟

هرچند این بیماری ممکن است در تمامی سنین رخ دهد ولی در افراد بالای 65 سال عمدتا بیشتر مشاهده می شود. علل مختلف شایع در این زمینه اعم از :

• افزایش سن
• چاقی
• داشتن سابقه آسیب به مفاصل
• استفاده بیش از حد مفصل ها
• استعداد زنتیکی و ضعف عضلات ران

علائم آرتروز چیست ؟

نشانه های پدید آمده ، بسته به مفاصل تحت تاثیر و همچنین شدت عارضه متغیر است. رایج ترین نشانه ها در آرتروز درد و خشکی مفاصل ، علی الخصوص به هنگام صبح و یا پس از استراحت کردن می باشد. مفصل های آسیب دیده امکان دارد بعد از فعالیت های طولانی دچار تورم شدید شوند. نشانه های این بیماری ، در طول زمان روی هم انباشته می شوند نه اینکه ناگهانی پدید بیاید. برخی از علائم رایج به شرح زیر است :

• احساس درد و خشکی
• محدود شدن دامنه حرکت مفصل ها
• تورم خفیف در اطراف مفاصل
• دردی که بعد از فعالیت وجود دارد

آرتروز در قسمت های مختلف بدن

درد یا تورم با حالت خشکی به وجود آمده بر اثر بیماری آرتروز انجام کارهای روزمره را در خانه یا محل سخت و ناممکن می شود. زمانی که مفصل های تحتانی بدن تحت تاثیر قرار می گیرد ، فعالیت هایی همچون قدم زدن و بالارفتن از پله ها و بلند کردن اجسام سنگین دشوار می شود. مواقعی که مفاصل انگشت های دست درگیر هستند گرفتن و نگه داشتن اجسامی مانند تلفن ، مداد یا انجام یکسری کارهای ظریفی مانند کار با سوزن دشوار می شود.

زانوها :

از رایج ترین نقاط در بدن که دچار این عارضه می شود می توان به زانوها اشاره کرد. این ناحیه از بدن در مواقعی که فرد احساس ساییدگی و خراشیدگی هنگام حرکت دادن زانوها داشته باشد ، این عارضه پدید می آید.

ران ها :

دردی که در قسمت کشاله ران یا باسن و در برخی مواقع داخل ران یا زانو احساس می شود.از علائم این بیماری است

انگشتان دست :

خارهای استخوانی در لبه مفصل ها تشکیل می شود. می توانند علت تورم ، قرمزی ، نازکی و شکنندگی انگشتان نیز باشند.

پاها :

درد و شکستدگی در قاعده انگشت پا ، و گاهی نیز تورم در قوزک پا دیده شده است. همگی از علل این عارضه می باشد.

ستون فقرات :

شکستگی غضروف مفاصل و دیسک ها در گردن و بخش تحتانی کمر احساس درد در تمامی این نواح یاز علادم آرترو زاست

چگونه آرتروز بر سلامتی عمومی تاثیر می گذارد ؟

درد ، کمتر شدن قابلیت حرکت ، اثرهای جانبی دارو ها و دیگر علت های وابسته به آرتروز می توانند موجب پدیدار شدن اثرهای منفی روی سلامت شوند.

دیابت و بیماری قلبی :

در مواقعی که این درد وجود دارد فرد دچار بی تحرکی می شود و این یک جا نشینی باعث افزایش وزن و چاقی می شود این عوارض نیز زمینه ساز بروز دیابت و بیماری های قلبی می شود. همه موارد زنجیر وار به هم مرتبط هستند زیرا آرتروز سبب بروز برخی بیماری دیگر نیز می شود.

افتادن :

اشخاص مبتلا به آرتروز 30 درصد بیشتر از دیگر افراد احتمال افتادنشان وجود دارد. در هنگام این افتادن احتمال شکستگی استخوان ها در مقایسه با کسانی که سالم هستند بیشتر می شود.

علت ایجاد آرتروز چیست ؟

هرچند مدت زمان بسیاری افراد این تفکر اشتباه را داشته اند که این بیماری در اثر فرسودگی و یا پارگی مفصل ها در طول گذر زمان ایجاد می شود. اما در واقع این ها بیماری های مفصلی هستند و هیچ ارتباطی با آرتروز ندارند.

بعضی از عوامل موثر بروز آرتروز در افراد

ژن :

اکثر خصوصیات ژنتیکی سبب می شود که احتمال ابتلای افراد به آرتروز بیشتر شود. یکی از این نقصان ها نقص مادر زادی است ، به عبارتی نقص در تولید کلاژن است که مادر زادی به وجود می آید. کلاژن پروتئین تشکیل دهنده غضروف است. شایان ذکر است که این نقص مادر زادی باعث می شود بیماری مذکور در بیست سالگی نیز پدید بیاید.

وزن :

وزن بیشتر یا همان چاقی فشار بر روی ران و زانوها را بیشتر می کند. متحمل شدن این اضافه وزن در طولانی مدت باعث می شود غضروف ها را سریع تر از دست بدهید.

آسیب رساندن و استفاده بیش از حد از مفصل ها :

حرکات تکراری با آسیب به مفصل ها ، مانند شکستگی یا جراحی یا پارگی رباط امکان دارد علت بروز آرتروز شود. تکرار این آسیب ها به مرور باعث بروز این بیماری می شود.

مراحل تشخیص آرتروز :

بهترین متخصص ارتوپد در شیراز ابتدا سابقه ای از خانواده و شخص بیمار را دریافت می کند و بعد از معاینات بالینی و درخواست آزمایشات تشخیصی ، داده هایی اعم از :

• شرح نشانه ها
• جزئیاتی درباره زمان و نحوه آغاز درد
• اطلاعاتی در ارتباط با سابقه بیماری های دیگر
• نحوه تاثیر نشانه ها بر روند فعالیت روزانه
• لیستی از داروهای مصرفی بیمار

درمان کامل آرتروز

بیماری بلند مدت یا به عبارت دیگر مزمن است و بهبودی برای این عارضه وجود ندارد. لذا روش هایی برای مدیریت و کنترل نشانه های آن ارائه شده است :

• مدیریت نشانه هایی همانند درد و خشکی همراه با تورم
• بهتر شدن توانایی حرکت و انعطاف پذیری مفصل ها
• تثبیت در وزن مناسب
• انجام فعالیت جسمی

پیشگیری از آرتروز

طبق گفته های دکتر حمید پردیس ، بهترین متخصص ارتوپد شیراز ، قبلا این بیماری را به عنوان عارضه فرسودگی مفصل در نظر می گرفتند و نتیجه زندگی طولانی و فعال انسان بود. با انجام یکسری از پژوهش ها و تحقیقات به این نتیجه رسیدند که فرایند ذکر شده بسیار پیچیده بوده و علل مختلفی را دارد :

• حفظ وزن مناسب
• کنترل قند خون
• فعالیت جسمی
• رعایت ایمنی
• انتخاب سبک زندگی سالم

مواد غذایی مناسب برای بهبود آرتروز

• ماهی های چرب انواع ماهی های چرب مانند سالمون، خال مخالی، ساردین و قزل آلا سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 هستند و هستند ویتامین نشان داده شده است که اثرات ضد التهابی قوی دارند D مشخص شده ، مکمل سیر دارای اثر ضد التهابی است که ممکن است به کاهش علائم آرتروز کمک کند
  زنجبیل به کاهش علائم آرتروز کمک کند ، زنجبیل پروتئین‌ های خاصی را مهار می‌ کند ، که می‌ توانند سیستم ایمنی را برای واکنش در بیماری‌های التهابی، مانند RA تحریک کلم بروکلی یکی از سالم ترین غذا ها در دنیا می باشد این سبزیجات به نام گلوکوزینولات شناخته می شوند که می توانند اثر ضد التهابی داشته باشند. گردو سرشار از مواد مغذی و ترکیباتی است که ، ممکن است به کاهش التهاب مرتبط با بیماری مفاصل کمک کند. گردو همچنین سرشار از آلفا لینولنیک اسید، نوعی اسید چرب امگا 3 است.
  انواع توت ها هزاران آنتی اکسیدان، ویتامین و مواد معدنی در هر وعده توت انباشته شده است، که تا حدی به می تواند به کاهش التهاب کمک کند .
• سبزی های برگ دار مانند اسفناج سرشار از مواد مغذی هستند و برخی از اجزای آن ، ممکن است به کاهش التهاب ناشی از آرتروز کمک کنند
• انگور دارای مواد مغذی متراکم ، و سرشار از آنتی اکسیدان و دارای خواص ضد التهابی است
• روغن زیتون که به دلیل خواص ضد التهابی می تواند ، اثر مطلوبی بر علائم آرتروز داشته باشد.
• گیلاس و آب این میوه طیف گسترده ای از مواد مغذی به کاهش علائم آرتروز کمک می کند.

ورزش و حرکات کششی برای درمان ارتروز

• برای آرتروز گردن
  حرکات کششی مثل : جمع کردن عضلات تیغه شانه
  کشش عضلات شانه و سینه
  عقب کشیدن چانه
• برای آرتروز زانو
  حرکات کششی مثل : محدوده داخلی چهارتایی روی رول
  پل تمرینات پوکی استخوان
  اکستنشن زانو نشسته با مقاومت
  بلند کردن ساق پا در حالت ایستاده
  پل تک پا
  خرچنگ پیاده روی با نوار مقاومت
• برای آرتروز شانه
  تمرینات حرکتی و انعطافی، احساس سفتی در مفاصل را از بین می‌برد
  انجام تمرینات قدرتی منجر به ایجاد عضله در اطراف مفاصل می‌شود و در نهایت فشار کمتری به عضله وارد خواهد شد
  انجام فعالیت‌های هوازی مانند پیاده‌روی، شنا، دوچرخه‌سواری منجر به بهبود عملکرد قلب، ماهیچه و ریه‌ها می‌شود